Pankreas Kanseri ve Pankreas Hastalıkları
Pankreas Kanseri Hakkında
Pankreas, karın boşluğunda yer alan ve hem sindirim hem de kan şekeri düzenlemesinde önemli görevleri olan hayati bir organdır. Pankreas hastalıkları, özellikle pankreas kanseri, erken teşhis edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu yazımızda pankreasın görevleri, sık görülen hastalıkları ve pankreas kanseri hakkında merak edilenleri bulabilirsiniz.
Pankreasın Görevleri Nelerdir?
Pankreas, hem endokrin (iç salgı) hem de ekzokrin (dış salgı) bir bezdir:
- Endokrin görevi: İnsülin ve glukagon gibi hormonlar salgılayarak kan şekeri seviyesini düzenler.
- Ekzokrin görevi: Sindirim enzimleri üretir ve bu enzimler sayesinde yağlar, proteinler ve karbonhidratlar parçalanır.
Sık Görülen Pankreas Hastalıkları
1. Pankreatit (Pankreas İltihabı)
- Akut ve kronik olmak üzere ikiye ayrılır.
- Alkol tüketimi, safra taşı ve bazı ilaçlar tetikleyici olabilir.
- Şiddetli karın ağrısı, bulantı ve kusma başlıca belirtileridir.
2. Kistik Lezyonlar ve Pankreas Kistleri
- Genellikle tesadüfen fark edilir.
- Bazı kistler kanser öncüsü olabilir.
3. Pankreas Yetmezliği
- Enzim üretimi azalır, bu da sindirim problemlerine neden olur.
- Yağlı dışkı, kilo kaybı ve vitamin eksiklikleri sık görülür.
Pankreas Kanseri: Sessiz ve Tehlikeli
Pankreas kanseri, genellikle belirti vermeden ilerlediği için geç teşhis edilir. En sık görülen türü pankreatik adenokarsinomdur.
Risk Faktörleri
- Ailede pankreas kanseri öyküsü
- Sigara kullanımı
- Kronik pankreatit
- Diyabet
- Obezite
Belirtiler
- Sarılık (cilt ve gözlerde sararma)
- İştahsızlık ve ani kilo kaybı
- Sırt ve karın ağrısı
- Koyu renkli idrar ve açık renkli dışkı
Teşhis ve Tedavi
- Kan testleri, BT/MR görüntüleme ve biyopsi ile tanı konulur.
- Cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi başlıca tedavi seçenekleridir.
- Whipple ameliyatı, uygun hastalarda en etkili cerrahi yöntemlerden biridir.
Erken Teşhis Hayat Kurtarır
Pankreas kanseri genellikle geç fark edildiği için erken tarama yöntemleri üzerine çalışmalar devam etmektedir. Ailesel yatkınlığı olan bireylerin düzenli olarak kontrollerini yaptırmaları hayati öneme sahiptir.
Sonuç
Pankreas hastalıkları hafife alınmamalıdır. Özellikle pankreas kanserinde erken tanı şansı düşük olduğu için, risk faktörü taşıyan bireylerin bilinçli olması, yaşam süresini ve kalitesini artırabilir. Doğru bilgiye ulaşmak, düzenli kontroller yaptırmak ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarını benimsemek, pankreas sağlığının korunmasında büyük rol oynar.